Η πρόληψη του καρκίνου του μαστού και η πρόληψη του λεμφοιδήματος.

O ιατρός Δημήτρης Διονυσίου συζητά με την Βαγγελιώ Παπαθανασίου, μέλος του συλλόγου Άλμα Ζωής Θεσσαλονίκης και εκπαιδευμένη εθελόντρια, για την την πρόληψη του καρκίνου του μαστού και στην πρόληψη του λεμφοιδήματος.

Δ.Δ. (ιατρός): Αγαπητοί ακροατές είμαι ο Δημήτρης Διονυσίου και το σημερινό d2d Lymphedema Podcast είναι αφιερωμένο στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού και στην πρόληψη του λεμφοιδήματος. Από το 1985, ο Οκτώβρης καθιερώθηκε ως μήνας ενημέρωσης και επαγρύπνησης για τον καρκίνο του μαστού με κορυφαία παγκόσμια ημέρα πρόληψης την 25η Οκτωβρίου.
Μαζί μας σήμερα είναι η Βαγγελιώ Παπαθανασίου. Η Βαγγελιώ είναι μέλος του συλλόγου Άλμα Ζωής Θεσσαλονίκης και εκπαιδευμένη εθελόντρια. Το άλμα ζωής είναι ο σύλλογος γυναικών οι οποίες έχουν βιώσει την εμπειρία του καρκίνου του μαστού και στη Θεσσαλονίκη ιδρύθηκε ως μη κερδοσκοπικό Σωματείο το 2008. Βαγγελιώ καλώς ήρθες.
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Καλώς σας βρήκα και ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση. Ο σύλλογος Άλμα Ζωής αποτελείται από τρεις βασικούς πυλώνες: τη στήριξη, την πρόληψη και την ενημέρωση. Εγώ είμαι εκπαιδευμένη εθελόντρια, η κοινωνική λειτουργός του συλλόγου μας εκπαιδεύει μέλη τα οποία επιθυμούν να εκπαιδευτούν και πληρούν τις προϋποθέσεις, εκπαιδεύονται ως εθελόντριες για να στηρίξουν τις γυναίκες που νοσούν, μαζί με τις επαγγελματίες του συλλόγου. Αυτός είναι ο ένας πυλώνας του Συλλόγου μας.
Δ.Δ. (ιατρός): Και έχετε τρεις πυλώνες;
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Ο επόμενος είναι η πρόληψη που γίνονται εκστρατείες για την πρόληψη και την ενημέρωση του κοινού με διάφορες δράσεις όπως είναι το Sail for Pink που τρέχει τώρα τον Οκτώβριο διαδικτυακά και ο άλλος πυλώνας είναι η ενημέρωση, η οποία γίνεται με σεμινάρια και διαλέξεις από γιατρούς και εξειδικευμένους επιστήμονες πάνω σε θέματα που ενδιαφέρουν τις γυναίκες και επίσης ενημέρωση των γυναικών που νοσούν και προσφορά από εκθέματα περούκες υπάρχουν στο σύλλογο μας και προσφέρονται σε γυναίκες.
Δ.Δ. (ιατρός): Μεγάλη η δραστηριότητα του Συλλόγου σας. Συγχαρητήρια! Πάντοτε όσες φορές και να το πούμε, τα συγχαρητήρια είναι που χρειάζονται περισσότερο.
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Ευχαριστώ.
Δ.Δ. (ιατρός): Με αφορμή λοιπόν τώρα την ευαισθητοποίηση για ότι σχετίζεται με τον καρκίνο του μαστού μία από τις καταστάσεις που αντιμετωπίζουν πολλές ασθένειες μετά τη θεραπεία του μαστού είναι και η νόσος του λεμφοιδήματος του άνω άκρου, του χεριού τους, το οποίο μπορεί να εμφανιστεί σε περισσότερες από μία έως πέντε γυναίκες όπως λέγεται και στο 20% των γυναικών, ειδικότερα όταν έχει ακολουθήσει και ακτινοβολία και αυτό βεβαίως σχετίζεται και με το λεμφαδενικό καθαρισμό που είναι μέρος της θεραπείας του καρκίνου του μαστού. Θα θέλαμε να μας περιγράψεις και να μας μεταφέρεις γενικότερα τις εμπειρίες σου από το πρόβλημα του λεμφοιδήματος. Εσύ νόσησες από τον καρκίνο του μαστού και κάποια στιγμή εμφάνισες το λεμφοίδημα. Πώς ήταν να βιώνεις μία τέτοια κατάσταση;
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Η ασθένεια του λεμφοιδήματος ξεκινάει με ένα “Δόξα το Θεώ”. Οι γυναίκες που έχουν βιώσει την εμπειρία του καρκίνου του μαστού, όταν ξεπεράσουν το σοκ της αρχικής διάγνωσης και μετά τις δυσκολίες των θεραπειών, είναι ευχαριστημένες που επιβίωσαν και ότι τους έχει μείνει ένα λεμφοίδημα το οποίο δεν απειλεί τη ζωή τους. Έπειτα όμως με τον καιρό καταλαβαίνουμε, μαθαίνουμε, ανακαλύπτουμε ότι το λεμφοίδημα είναι εδώ και θα είναι μαζί μας για την υπόλοιπη ζωή. Είναι κάτι το οποίο μας ακολουθεί. Είναι αυτό το κάτι που θέλεις από τη μία να ξεχάσεις να βάλεις στην άκρη τον καρκίνο και από την άλλη ότι το λεμφοίδημα δεν σε αφήνει.
Δ.Δ. (ιατρός): Γνώριζες πριν τον καρκίνο τι είναι το λεμφοίδημα;
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Όχι, δεν είχα ξανακούσει ούτε τη λέξη
Δ.Δ. (ιατρός): Τη λέξη “λεμφοίδημα”.
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Τη λέξη “λεμφοίδημα”.
Δ.Δ. (ιατρός): Είχες όμως ενημέρωση από τον ογκολόγο ή το χειρουργό μαστού σχετικά με την πιθανότητα του να εμφανίσεις λεμφοίδημα.
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Ήμουν τυχερή γιατί ο χειρουργός που είχα όταν αφαιρέθηκε το πρώτο ογκίδιο και έγινε και ο λεμφαδενικός καθαρισμός, εκείνη την εποχή δεν υπήρχε η μέθοδος δεν ήταν διαδεδομένη μέθοδος του φοβού λεμφαδένα και αφαιρούσαν όσους περισσότερους λεμφαδένες μπορούσαν. Ο χειρουργός συνεργαζόταν με μία εξαιρετική φυσιοθεραπεύτρια η οποία με επισκέφθηκε στην κλινική, με ενημέρωσε, μου έδωσε φυλλάδιο με οδηγίες, μου εξήγησε τις ασκήσεις που πρέπει να γίνονται από δω και πέρα για να αποκτήσει το χέρι ξανά την λειτουργικότητα του και στη συνέχεια είχαμε έτσι σε τακτά χρονικά διαστήματα ραντεβού για λεμφική παροχέτευση και συντήρηση του χεριού.
Δ.Δ. (ιατρός): Και το χέρι πότε πρήστηκε; Πότε εμφάνισες το λεμφοίδημα τελικά;
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Το λεμφοίδημα σε εμένα εμφανίστηκε έξι χρόνια μετά την αφαίρεση των μασχαλιαίων λεμφαδένων. Στο διάστημα αυτό επειδή το φρόντιζα και είχα τις επισκέψεις στη φυσιοθεραπεύτρια και γινόταν η παροχέτευση είχα μάθει κιόλας να κάνω την περίδεση για να τον έχω έτσι πιο φροντισμένο το χέρι μόνη μου, ήταν σε ένα πολύ ικανοποιητικό επίπεδο. Κάποια στιγμή όμως, κάτω από έντονη συναισθηματική πίεση οικογενειακών προβλημάτων και τα λοιπά, ξύπνησα ένα πρωί με ένα πολύ πρησμένο χέρι. Δεν πονούσε, ήταν όμως σοκαριστικό και ανησύχησα, φοβήθηκα. Ανησύχησα πάρα πολύ.
Δ.Δ. (ιατρός): Μίλησες με την φυσιοθεραπεύτρια μετά; Της είπες κατευθείαν…
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Η πρώτη μου κίνηση ήταν να μιλήσω μαζί της στο τηλέφωνο, γιατί εγώ ζούσα στην επαρχία, και όλες αυτές οι επισκέψεις γινόταν στη Αθήνα. Ο Γιατρός μου και η φυσιοθεραπεύτρια ήταν εκεί. Πήγα βέβαια, επισκέφθηκε και άλλους γιατρούς, άλλων ειδικοτήτων, γίναν διάφορες εξετάσεις, αιματολογικές και απεικονιστικές ώστε να
αποκλειστεί οτιδήποτε άλλο και έτσι ξεκίνησα πάλι με επισκέψεις στη φυσιοθεραπεύτρια, πλέον με περιδέσεις με ειδικούς επιδέσμους και συμπιεστικά άλλα υλικά όπως σφουγγάρια και τα λοιπά.
Δ.Δ. (ιατρός): Και πόσα χρόνια το συνέχισες με τις συντηρητικές μεθόδους;
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Ήμουνα πέντε χρόνια με ένα δεμένο χέρι και στη δουλειά μου με ξέρανε, επειδή είμαι δασκάλα σε Δημοτικό Σχολείο, “η κυρία από το δεμένο χέρι”. Είχα τα παιδιά γύρω μου να ρωτάνε “Κυρία πότε θα γίνει καλά το χέρι σας;”
Δ.Δ. (ιατρός): Και πότε αποφάσισες να το αντιμετωπίσεις το λεφμοίδημα πιο δραστικά; Προχώρησες στη χειρουργική αντιμετώπιση, πώς γνώρισες ότι υπάρχει αυτή η δυνατότητα;
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Όπως είπα και στην αρχή ο σύλλογος Άλμα Ζωής, ένας από τους πυλώνες του είναι και η ενημέρωση. Ενημέρωση των γυναικών που νοσούν, γυναικών που έχουν νοσήσει στο παρελθόν αλλά και του υπόλοιπου πληθυσμού, ανδρών και γυναικών που θέλουν να μάθουν, γίνονται για αυτό το λόγο σεμινάρια και διαλέξεις από γιατρούς και άλλους εξειδικευμένους επιστήμονες σε θέματα που αφορούνε τον καρκίνο του μαστού και ενδιαφέρουν τις γυναίκες. Σε ένα από αυτά τα σεμινάρια γνώρισα εσάς, άκουσα για τη μέθοδο αυτή με την μεταμόσχευση λεμφαδένων και θεώρησα ότι είναι καιρός, ότι πρέπει να κάνω κάτι παραπάνω για το χέρι μου.
Δ.Δ. (ιατρός): Και τελικά η εμπειρία σου από τη χειρουργική αντιμετώπιση, οι προσδοκίες αυτές που είχες τελικά έτσι καλύφθηκαν; Τι, πώς ήταν το χειρουργείο, τι δυσκολίες συνάντησες; Τελικά βρήκες τη θεραπεία την οποία προσδοκουσες;
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Το χειρουργείο ήταν ένα πολύωρο χειρουργείο και με πολλές μέρες νοσηλείας τα αποτελέσματα του οποίου δεν ήταν άμεσα εμφανή. Μετά το χειρουργείο το χέρι ήταν δεμένο για μεγάλο χρονικό διάστημα, με πολλές φυσιοθεραπείες και μετά έπρεπε να παραγγείλω πάλι καινούργιο γάντι. Τελικά όμως χαίρομαι που το τόλμησα γιατί έπαψε το χέρι μου να είναι βαρύ, έπαψε να καίει, δεν φοβάμαι πια ότι κάθε μικρή αμυχή μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και σταμάτησα να το προσέχω σαν να είναι γυάλινο. Είχα αυτή την αίσθηση.
Δ.Δ. (ιατρός): Μίλησες και με άλλες γυναίκες που είχαν κάνει τέτοιο χειρουργείο πιο μπροστά; Ήσουν από τις πρώτες που είχαν αντιμετωπίσει. Και εσείς τώρα είστε το παράδειγμα για τις επόμενες γυναίκες αλλά, είχες μιλήσει με άλλες γυναίκες; Σου είχανε πει κάποια…
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Ναι είχα μιλήσει με κάποιες κυρίες που είχανε κάνει και άκουσα πάρα πολύ θετικά σχόλια. Ότι τα αποτελέσματα ήταν πάρα πολύ καλά και εγώ είχα βάλει πολύ υψηλές προσδοκίες στο χειρουργείο αυτό. Βέβαια σε εμένα το χειρουργείο δεν απέκλεισε το πρήξιμο. Ξαναπρήστηκε το χέρι από κει και μετά. Με απάλλαξε όμως με όλα τα από όλα τα άλλα, το βάρος, το κάψιμο. Ναι το βάρος ήταν από τα πιο αρνητικά συναισθήματα.
Δ.Δ. (ιατρός): Είναι βεβαιώς αυτό που λέμε οι λοιμώξεις γιατί πολλές φορές οι ασθενείς και μόνο με τις λοιμώξεις που απαλλάσσονται και δεν χρειάζεται να παίρνουν αντιβιοτικά είναι πολύ μεγάλο το κέρδος.
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Ακριβώς. Δηλαδή φοβόμαστε μια παρανυχίδα να κόψουμε. Σε τέτοιο σημείο.
Δ.Δ. (ιατρός): Και όλα αυτά τα οποία βίωνες, τους ελαστικούς επιδέσμους, τις φυσιοθεραπείες, το χειρουργείο, είχες για όλα αυτή την υποστήριξη του ασφαλιστικού σου φορέα;
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Δυστυχώς το θέμα του λεμφοιδήματος είναι αρκετά παραγκωνισμένο από τους ασφαλιστικούς φορείς. Δεν υπάρχει καν ως όρος λεμφοίδημα μετά από αφαίρεση λεμφαδένων στο σύστημα. Έτσι όταν πηγαίνουν οι γυναίκες στο γιατρό και ζητούνε παραπεμπτικό για να κάνουν φυσιοθεραπείες για λεμφική παροχέτευση, ο γιατρός συνήθως γράφει “θα σου γράψω για τον αυχένα ή για τη μέση” και εσύ συνεννοήσου με τον φυσικοθεραπευτή – φυσιοθεραπεύτρια. Επίσης όλα αυτά τα υλικά, οι ελαστικοί επίδεσμοι, το γάντι το οποίο γίνεται κατόπιν παραγγελίας ειδικά για την κάθε γυναίκα και το κάθε χέρι είναι πολύ μεγάλο το κόστος. Και όλο αυτό το σηκώνει η κάθε γυναίκα μόνη της.
Δ.Δ. (ιατρός): και όπως έλεγα ότι πολλές φορές δεν είναι ένα γάντι για μία ζωή, αυτό χρειάζεται κάθε 6 μήνες να το αλλάζεις, πολλές γυναίκες χρειάονται να έχουνε δύο γάντια, ένα να πλένουν, ένα να καθαρίζουν κάθε μέρα και να αλλάζουνε, ούτε το κόστος, πραγματικά είναι σημαντικό.
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Είναι μια απαξίωση αυτό που βιώνουμε, τον μην υπάρχει καν η ασθένειά σου ως όρος.
Δ.Δ. (ιατρός): Μάλιστα. Ωραία κουβέντα αλλά κάπου δυστυχώς πρέπει να την κλείσουμε. Θέλουμε να μας δώσεις, να στείλεις το δικό σου μήνυμα στις ασθενείς που έχουνε βρεθεί στην ίδια κατάσταση που έχουν βιώσει τον καρκίνο του μαστού και τώρα έχουν να αντιμετωπίσουν το λεμφοίδημα.
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Το λεμφοίδημα θέλει υπομονή και επιμονή και μεγάλες δόσεις και από τα δύο. Και πρέπει να έχουμε στο νου μας ότι αντιμετωπίσαμε και προλάβαμε κάτι τόσο σοβαρό που μπορούσε να απειλήσει τη ζωή μας, όπως ο καρκίνος του μαστού. Και δόξα τω Θεώ, πάω πάλι εκεί, έμεινε μόνο το λεμφοίδημα, το οποίο είναι εδώ για να μας κρατά σε επαγρύπνηση, να μην το ξεχνάμε και να μας θυμίζει επίσης πόσο δυνατές είμαστε. Επίσης να πω ότι ο σύλλογος Άλμα Ζωής είναι εδώ για την κάθε γυναίκα που χρειάζεται στήριξη ή ενημέρωση και τώρα αυτό το μήνα τρέχει και το διαδικτυακό για δεύτερη χρονιά Sail for Pink και όποιος θέλει μπορεί να μας στηρίξει μπαίνοντας στην ιστοσελίδα του συλλόγου μας.
Δ.Δ. (ιατρός): Χρειάζεται να βοηθήσουμε και είμαστε πάντοτε δίπλα στο Άλμα Ζωής με μεγάλη αγάπη.
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Ευχαριστούμε.
Δ.Δ. (ιατρός): Και εμείς ευχαριστούμε πολύ για την κουβέντα.
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Σας ευχαριστώ πολύ.
Δ.Δ. (ιατρός): Καλή συνέχεια.
Β.Π. (Άλμα Ζωής): Καλή συνέχεια.